Tăng huyết áp (huyết áp cao) thường ảnh hưởng đến những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2.
Tăng huyết áp là bệnh thường gặp ở những người bị tiểu đường. Khi cả 2 loại bệnh này xuất hiện cùng lúc khiến cho tình trạng bệnh nhân trở nên tồi tệ hơn và nhân đôi nguy cơ đột quỵ.
Mục lục
Tăng huyết áp là gì?
Được biết đến là ” kẻ giết người thầm lặng”, tăng huyết áp thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng, rất nhiều người không hề biết rằng mình đang bị huyết áp cao.
Huyết áp cao làm tăng nguy cơ đột quỵ và đau tim. Nó thường xảy ra cùng với bệnh tiểu đường.
Huyết áp được đo bằng milimet thuỷ ngân(mmHg) và có thể được đánh giá bằng máy đo huyết áp. Khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên thì chẩn đoán là cao huyết áp.
Chỉ số từ 120 đến 139 đối với huyết áp tâm thu và từ 80-89 đối với huyết áp tâm trương được coi là tiền tăng huyết áp. Đây là dấu hiệu của tăng huyết áp có thể xảy ra nếu một người không thực hiện các bước phòng ngừa.
Mọi người có thể kiểm soát tăng huyết áp bằng lối sống lành mạnh bao gồm chế độ dinh dưỡng và chế độ tập luyện thể dục thể thao. Bên cạnh đó là tạo thói quen cập nhật huyết áp của cơ thể định kỳ.
Bệnh tiểu đường là gì?
Bệnh tiểu đường xảy ra khi lượng đường trong máu tăng vì cơ thể không thể sử dụng glucose đúng cách. Điều này xảy ra khi có vấn đề với nồng độ insulin trong máu. Insulin làm cho các tế bào cơ thể có thể hấp thụ glucose. Có hai loại bệnh tiểu đường:
Bệnh tiểu đường loại 1 xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin. Các triệu chứng bao gồm: khát nước, đi tiểu thường xuyên, mệt mỏi, mờ mắt và đói. Với sự trợ giúp của liệu pháp insulin bất cứ ai cũng có thể học cách quản lý và sống chung với bệnh tiểu đường loại 1.
Bệnh tiểu đường loại 2 chiếm ít nhất 90% các trường hợp được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường. Các yếu tố nguy cơ là tiền sử gia đình, tiểu đường thai kỳ trước khi mang thai, không dung nạp glucose, lười vận động, thừa cân.
Các triệu chứng tương tự như bệnh tiểu đường loại 1, nhưng một số bệnh nhân có thể không có triệu chứng cho đến khi lượng đường trong máu của họ đã đạt đến mức nguy hiểm. Điều trị cho bệnh tiểu đường loại 2 bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường các hoạt động thể chất, theo dõi đường huyết thường xuyên, sử dụng thuốc uống hoặc tiêm insulin theo hướng dẫn của bác sĩ.
Mối liên quan
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ít nhất 1 trong 3 bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường loại 1 cũng bị tăng huyết áp.
Khi tăng huyết áp và bệnh tiểu đường cùng tồn tại, ảnh hưởng của một bệnh có xu hướng làm cho bệnh khác tồi tệ hơn. Điều này có thể được xem như một “sự kết hợp chết người”.
Bệnh tiểu đường có 3 điều có thể làm tăng huyết áp:
- Giảm khả năng co dãn của mạch máu
- Tăng lượng chất lỏng trong cơ thể
- Thay đổi cách cơ thể quản lý isulin
Tăng huyết áp và tiểu đường thường cùng tồn tại vì chúng có chung các yếu tố nguy cơ, bao gồm thừa cân, chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, lười vận động.
Bệnh nhân nên báo cáo bất kỳ chỉ số huyết áp phù hợp từ 140/90 trở lên với bác sĩ vì rất dễ xảy ra biến chứng không lường trước được.
Các yếu tố rủi ro
Sự kết hợp của tăng huyết áp và bệnh tiểu đường có thể gây chết người, khi cùng xuất hiện trong cơ thể bệnh nhân sẽ làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ. Có cùng lúc cả hai tình trạng cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh về thận và các vấn đề mạch máu của mắt, có thể dẫn tới mù loà.
Bệnh tiểu đường không được kiểm soát không phải là yếu tố nguy cơ duy nhất đối với tăng huyết áp. Cơ hội bị đau tim hoặc đột quỵ được nhân lên thêm nếu các yếu tố nguy cơ khác tồn tại ngoài bệnh tiểu đường.
Bao gồm:
- Có tiền sử gia đình mắc bệnh tim
- Căng thẳng, stress
- Có chế độ ăn nhiều chất béo hoặc natri cao
- Lười vận động
- Tuổi tác
- Thừa cân
- Lạm dụng chất kích thích và đồ uống có cồn
- Hàm lượng kali, vitamin D thấp
- Có tình trạng mãn tính khác như ngưng thở khi ngủ, bệnh thân hoặc viêm khớp
Phòng ngừa
Các yếu tố lối sống là cách tốt nhất để giảm nguy cơ huyết áp cao và duy trì mức bình thường. Có rất nhiều bằng chứng chứng minh rằng kiểm soát huyết áp ở những người mắc bệnh tiểu đường giúp giảm nguy cơ biến chứng.
Một nghiên cứu tại Anh đã theo dõi 1148 người mắc bệnh tiểu đường trong vài năm. Những người tham gia có huyết áp được kiểm soát tối đã giảm đáng kể nguy cơ tử vong do các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường, tăng huyết áp hoặc cả hai.
Giảm cân
Giảm cân thậm chí một lượng nhỏ có thể tạo ra sự khác biệt trong việc hạ huyết áp. Viện Tim và Phổi tim quốc gia (NHLBI) chỉ ra rằng giảm 10kg có thể làm giảm huyết áp.
Hoạt động
Những người sống với cả tăng huyết áp và tiểu đường nên cố gắng hoạt động ít nhất năm ngày một tuần (tối thiểu 30 phút/ngày). Hoạt động thường xuyên không chỉ làm giảm huyết áp mà còn mang lại nhiều lợi ích khác cho sức khoẻ cơ thể.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Những người mắc bệnh tiểu đường nên được theo dõi chặt chẽ chế độ ăn uống của họ để duy trì lượng đường trong máu. Họ cũng nên hạn chế lượng muối trong nấu ăn và tránh thêm muối vào thức ăn để duy trì huyết áp.
Uống rượu điều độ
Việc uống quá nhiều rượu dẫn đến tăng huyết áo. Giảm lượng rượu uống và được khuyến nghị sẽ làm giảm nguy cơ tăng huyết áp.
Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, phụ nữ không nên uống quá 3 ly/ngày, không vượt quá 7 ly/tuần. Đàn ông không nên uống quá 4 ly/ngày và không vượt quá 14 ly/tuần.
Không hút thuốc
Nicotine trong thuốc lá làm tăng huyết áp và nhịp tim. Nó cũng gây thêm căng thẳng cho tim và làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Những người hút thuốc mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ biến chứng nghiêm trọng cao hơn, bao gồm:
- bệnh tim hoặc thận
- bệnh võng mạc, một bên về mắt có thể dẫn đến mù loà
- lưu lượng máu kém ở chân và bàn chân, có thể dẫn đến nhiễm trùng và thậm chí cắt cụt chi
- bệnh thần kinh ngoại biên, đau dây thần kinh ở cánh tay và chân
Những người hút thuốc nên cố gắng hết sức để có thể hạn chế dần và tốt hơn nếu từ bỏ hẳn.
Điều trị bằng thuốc
Thuốc huyết áp được khuyến nghị nếu huyết áp luôn duy trì trên 140/90 cho những người mắc bệnh tiểu đường, cùng với việc thay đổi lối sống.
Hầu hết những người bị tăng huyết áp sẽ cần phải tiếp tục dùng thuốc huyết áp trong suốt quãng đời còn lại.
Ngoại lệ duy nhất là đối với người huyết áp đã được kiểm soát tốt trong một khoảng thời gian đáng kể do thay đổi lối sống lớn. Chẳng hạn như giảm cân, hoạt động liên tục hoặc sau khi giảm việc tiêu thụ rượu.
Tóm lại: Huyết áp cao và bệnh tiều đường có mối liên hệ chặt chẽ, và hậu quả chúng mang lại rất tồi tệ cho sức khoẻ của bạn. Việc kiểm soát huyết áp của mình thực sự vô cùng cần thiết, hãy cập nhật chỉ số huyết áp của bản thân một cách đều đặn để giảm thiểu nguy cơ đối mặt với những rắc rối sức khoẻ trầm trọng.
Nguồn tham khảo: https://www.medicalnewstoday.com/articles/317220.php